25 Ağustos 2011 Perşembe

Ölümcül tercih: VFR'dan IMC'ye geçiş.

                         
                                                              
VFR (Visual Flight Rules) yani görerek uçuş, bulut yüksekliği ve görüşün kesin standartlara bağlandığı genelde Özel Pilot Lisansı (PPL) sahibi kişilerin kullandığı uçuş kurallarıdır. Kısaca; hava şartları ve görüşün iyi olduğu "güzel hava" koşullarında uçmaktır. Pilot, yalnızca kokpit camından dışarıya bakarak uçuşa devam edebilir (Hava hızını -IAS- gözlemlemek her zaman iyidir ! ). 

IMC (Instrument Meteorological Conditions) ise görüşün düştüğü ve pilotun uçuşa devam edebilmek için uçağının göstergelerine bağlı olduğu, ek IFR (Instrument Flight Rules) eğitimi gerektiren uçuş şartlarıdır. Tecrübe ve disiplin gerektiren bir uçuştur ve özenli bir uçuş öncesi hazırlığı gerektirir.

VFR'dan IMC'ye geçişi arabanızla güzel bir günde seyrederken, farlarınız kapalı bir şekilde tünele girmek gibi düşünebilirsiniz. Gereksiz istatistiklere boğmak istemiyorum; Genel Havacılık (özel uçaklar) kazalarının önemli bir kısmı, VFR başlayan bir uçuşa IMC olarak devam etmek sonucu yaşanmakta ve bu kazaların büyük kısmı ölümle sonuçlanmaktadır. Hava muhalefetine bağlı uçak kazaları istatistiği için:  http://www.aopa.org/asf/asfarticles/sp9607.html

Bu hataya genel olarak tecrübesiz PPL sahibi pilotlar veya fazla cesur tecrübeli pilotlar düşmektedir. Hava şartlarının değiştiğini fark edememekte veya fark ettiği halde bunun bir engel olmayacağını düşünerek kendilerini tehlikeye atmaktadırlar. Bulut içinde kalan bir pilot için 3 boyutlu bir hareket düşüncesi imkanı vardır yani uçağın burnu yere doğruyken bile SD'ye (spatial disorientation) kapılarak yükseldiğini düşünebilir. MSA'ya (Minimum safe altitude) uymuyorsa rahatlıkla bir tepeye doğru uçabilir. Bir başka senaryoda ise, görüş olmadığı için yolunu kaybeder ve havaalanına ulaşamadan yakıtını bitirir... VFR'dan IMC'ye hazırlıksız geçiş daha birçok kötü senaryoyu doğurabilir.

Pilotları görerek uçuş şartlarının kaybolduğuna dair uyarmak için AWIS'in (Aviation Weather Information System) gerçek zamanlı uyarılarını geliştirmek gibi çalışmalar yapılmaktadır. Ancak yine de en iyi önlem, IFR eğitimi almak ve METAR-TAF gibi hava raporlarını iyi okumaktır. Zaten hayatta her zaman sınırlarımızı iyi bilmeliyiz ve havacılık gibi hata affetmeyen bir alanda limitlerimizi denememeliyiz (Ana fikir ! ).

VFR to IMC detaylı bir çalışma, meraklılar için: http://medind.nic.in/iab/t02/i2/iabt02i2p59.pdf


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder